گلمهرهای ساسانی
گلمهر یا اثر مهرهای ارزشمند ساسانی را که دولت امریکا از قاچاقچیان گرفته بود، به دفتر نمایندگی ایران تحویل داده شد و سپس موزه ملی ایران آنها را از وزارت امور خارجه تحویل گرفت. این گلمهرها، با نقوش و نمادهای تصویری و نیز نوشتههایی به خط پهلوی ساسانی اکنون در خزانه موزه ملی ایران نگهداری و برای نمایش عمومی در هفته میراث فرهنگی آماده میشوند.
گلمهرهای ساسانی مزین به نقوشی همچون تصویر پادشاه سوار بر اسب، تصویر حیواناتی نظیر بز و اسب و نیز حیوانات افسانهای چون اسب بالدار هستند. این گلمهرها پس منقش شدن به مهر صاحب آن پخته شده و معمولا با ریسمانی به دور نامه یا سند دولتی پیچیده و توسط پیک یا چاپار دولتی ارسال میشدند.
برخی از اثر مهرهای ساسانی نقش مشهور و نمادین حلقهای که معرف هنر ایران در زمان ساسانیان است نیز به دور تصویر اصلی خود دارند. این نقشِ حلقهای شکل را میتوان یکی از مهمترین و شایعترین نمادهای هنر دوره ساسانی دانست که در نگارگری، گچبری و حتی سکههای شاهان ساسانی دیده میشود.
مقایسه نقوش گلمهرهای ساسانی بازگشته با گلمهرهایی که پیش از این از محوطههای باستانی معروف ساسانی در تختسلیمان، قصر ابونصر و سایتهای دیگر بدست آمده، نشان از شباهت بسیار آنها با یکدیگر دارد. چنانچه که گفته شد، تعدادی از گلمهرهای ساسانی این مجموعه علاوه بر نقوش حیوانی یا نقش شاه، منقوش به نوشته (کتیبه) به خط پهلوی نیز هستند. متاسفانه به دلیل حفاری و کشف غیرمجاز این گلمهرهای ساسانی هنوز به درستی مشخص نیست که قاچاقچیان، این گلمهرها را از کدام نقطه ایران پیدا کردهاند.
چنانچه مایل به دیدن مهرهای ساسانی از نزدیک باشید، میتوانید مهرهای زیبا و بیبدیلی را در موزه ملی ایران (ایران باستان) و نیز موزه مقدم مشاهده نمایید و اگر علاقهمند به مطالعه مطالب مرتبط هستید نیز شما را دعوت به دیدن صفحه دیگری در ساسانیان میکنیم.
تصاویر برگرفته از asreiran.com است.
Categories: پژوهش های ایران ساسانی