گوردخمه صحنه

«گوردخمه صحنه» یا «گوردخمه‌ دربند» در بدنهٔ کوه شوق علی واقع در شمال شهر صحنه در کرمانشاه و  کنارۀ رود دربند حجاری شده است. این اثر تاریخی در بین اهالی به «قبر کیکاوس»، «فرهاد تراش» و «گور شیرین و فرهاد» معروف است.

در طول مسیر رسیدن به گور دخمه صحنه، که برخی آن را یکی از نادرترین گوردخمه های دوطبقه مادها می دانند، درختان میوه و درختان جنگلی وجود دارد که پوشش زیبایی را به این منطقه بخشیده اند.

در ارتفاعی که بیش از پنجاه متر از سطح رودخانه فاصله دارد، محلی به طول چهارده و نیم و ارتفاع یازده متر تراشیده‌اند و در آن دخمهٔ بزرگی را ساخته‌اند که درگاه آن رو به جنوب است. در جلوی گوردخمه، فضای ایوان مانندی ایجاد کرده‌اند. در جلوی این ایوان، صُفّه‌ای در صخره تراشیده‌اند. در دو طرف ایوان دو ستون سنگی وجود داشته که تنها پایه و بخشی از ساقه آن بر جای مانده است.این دو ستون بر اثر شلیک گلوله توپ توسط روس‌ها به منظور گشودن در ورودی از بین رفته است همچنین این کار موجب از بین رفتن حکاکی های سر در دخمه شده است این گوردخمه‌ها در زمان اشغال ایران توسط روسیه و انگلستان به توپ بسته شد و محتویات آن به غارت رفته است .

بر اساس بخش‌های باقی مانده، پایه ستون‌ها به شکل زنگوله برگشته است. بدنۀ این پایه ستون‌ها دارای شیارهایی شبیه به پایه ستون‌های دوره هخامنشی است.

در نمای بالا ورودی آرامگاه، تصویر خورشید بال داری حجاری شده است. در این گوردخمه بعد از ایوان ستون دار، ورودی دخمه قرار دارد که به اتاقی به ابعاد ۳*۳٫۲۰ متر و ارتفاع ۲٫۵۴متر منتهی می شود. در هر یک از اضلاع شرقی و غربی این اتاق، دو سکو ایجاد شده است. بر روی هر یک از این سکوها، قبری به طول ۲٫۱۵ متر و عرض ۸۲ سانتیمتر کنده شده است. در میان دو سکو، مدخل مستطیل شکلی وجود دارد که به اتاق زیرین مرتبط می‌شود. پس از فرود آمدن از ۲٫۵ متر ارتفاع به داخل اتاقی زیرین میرسیم که در روبروی این اتاق مدخل ورودی اتاقک تدفین خود پادشاه قرار دارد که به صورت شمالی جنوبی حجاری شده است و بر روی این مقبره ۲طاقچه کوچک جهت قراردادن نذورات یا شمع دان مکعب شکل جهت روشن نگاه داشتن فضای اتاق قرار دارد. سقف اتاق اصلی این گور دخمه شیب دار همانند شیروانی کنده شده است.

با توجه به شکل پایه ستون، نوع تراش و سقف اتاق زیرین به نظر می رسد که این گوردخمه نیز متعلق به دوره مادها باشد.

به فاصله یک صدمتری از گوردخمه بزرگ، گوردخمه دیگری وجود دارد که جهت آن به طرف شرق است. با توجه به این که نوع تراش این گوردخمه شبیه گوردخمه بزرگتر است، بنابراین می توان گفت که این دو دخمه هم زمان ساخته شده اند.

متاسفانه داخل و بیرون گوردخمه ها پر از یادگاری هایی است که حقیقتا نمای زیبای این آثار تاریخی و باستانی را نازیبا کرده است

این اثر شگفت انگیز تاریخی در سال ۱۳۱۵ خورشیدی با شماره ملی ۱۴۸ به ثبت رسیده است.