خاستگاه کوروش هخامنشی؛ انشان(خوزستان امروزی) یا مرودشت فارس؟
خاستگاه کوروش هخامنشی؛ انشان(خوزستان امروزی) یا مرودشت فارس؟ این پرسشی است که مکررا در ذهن دانشجویان تاریخ ایران باستان و حتی علاقهمندان به تاریخ کهن ایران زمین نقش بسته است. مطلب زیر خلاصه ای از گفتگوی مجازی بین چند تن از دانش آموختگان دانشگاه تهران (آقایان غلامرضا تاج الدینی، مهدی قسام، کیارش حسن پور، علیرضا کشوری) دربارۀ خاستگاه کوروش بزرگ و «انشان» امروزی است.
غلامرضا تاج الدینی: خاستگاه کوروش هخامنشی از کجا بوده؟ انشان یا خوزستان امروزی (منطقۀ ایذه) یا مرودشت فارس؟
مهدی قسام: خاستگاه کوروش انشان بوده، البته خود مرودشت که یک شهر جدید هست که چندان قدمتی ندارد، معادل امروزی انشان هم ایذه خوزستان نیست بلکه جایی بوده بین استان فارس کنونی و استان کهکیلویه و بویراحمد، گفته شده تقریبا در مرز این دو استان که البته استان خوزستان نیز شامل میشود. «رومن گیریشمن» در کتاب «ایران دوره هخامنشی» به همین مسئله اشاره دارد.
علیرضا کشوری: ضمن تایید سخن جناب قسام باید اشاره کنم در کتاب «دنیای گمشده عیلام » نوشتۀ «والتر هینتس» آلمانی که از منابع معتبر ایران باستان و تمدن عیلام قدیم است درباره منطقه «انشان» یا «انزان» و حدود جغرافیایی آن در صفحه ۲۵ اینچنین آمده است: “کوهستانهای شمال، شرق و جنوب شرقی سوزیان یعنی کوههای بختیاری و لرستان فعلی را انشان می نامیدند”.
کیارش حسن پور: با سپاس از آقای قسام و آقای کشوری عزیز. در تکمیل کلام دوستان باید گفت که نظر مرحوم ریچارد فرای این است که تعیین محل دقیق انشان ممکن نشده ولی نظر ویلیام سامنر که در سال ۱۳۵۱ کاوشهای میدانی انجام داد، اینست که انشان واقع در دشت بیضای فعلی(ملیان) بوده است و کشف سفالینه ها در همان منطقه فارس نیز، موید این نظر سامنر است.
علیرضا کشوری: پیرو مطلب دوست دانا و عزیزم کیارش.مردمان انشان، که نیروی جنگی و سپاهیان حکومت عیلام وسپس هخامنشیان را تشکیل میداده اند، مردمانی کوه نشین و به لحاظ قد و قامت بلند تر و تنومند تر از مردم دشت بوده اند.در کتیبه های که «پرفسور ارفعی» از شوش و چغازنبیل خوانش و منتشر نموده به صراحت به این نکته اشاره شده است و آنچه مسلم است هخامنشیان میراث دار و ادامه دهندگان تمدن عیلام بوده اند. هنگامی که کورش بر آسیاگ بر می آشوبد و حکومت هخامنشیان را بنا میکند .به یاری و همراهی همین مردمان کوه نشین است.سخن شما مبنی بر کاوشهای میدانی در منطقه بیضا و حتی فراتر از آن در منطقه نورآباد ممسنی، یاسوج و ایذه و همچنین ری، نه تنها درست است که همگی گواه این سخن اثبات شده است که شاهراه هایی که از شوش به فلات مرکزی و سایر مناطق ایران کشیده شده بود شامل سه راه اصلی بود:
۱-از غرب به سومر و بابل
۲- از شوش به ایذه و از آنجا به دشت اصفهان
۳ – از شوش به لرستان و سپس ری یا راگا.
بنابراین طبیعی است که در مناطق یاد شده آثار و نشانه هایی از دوره یاد شده وجود داشته باشد. به یاد داشته باشیم که طبق گل نوشته ها و کتیبه های بر جای مانده، خود عیلامیان نواحی کوهستانی شمال، شرق و جنوب شرقی خود را انشان می نامیدند. آنچه گفته شد همگی نتیجه کاوشهای باستان شناسی سالهایی اخیر است.
اما آنچه مسلم است به قول «آقای دکتر مجید زاده» ما در باستان شناسی ۳۰ درصد کشفیات و شواهد را در اختیار داریم و مابقی فرضیه و نظرات پژوهشگر است.
سنگ نگارۀ سرباز هخامنشی که در موزۀ بوستون امریکا نگه داری می شود.
Categories: پژوهش های ایران باستان
Posted: اسفند ۳, ۱۳۹۳ ۲۳:۰۹
ناشناس
Posted: اسفند ۴, ۱۳۹۳ ۰۷:۰۴
ناشناس
Posted: اسفند ۴, ۱۳۹۳ ۱۵:۳۹
ساسانیان
Posted: اسفند ۹, ۱۳۹۴ ۱۵:۳۱
ناشناس
Posted: مرداد ۱۱, ۱۳۹۶ ۱۵:۵۰
لهراسب
Posted: آبان ۱۶, ۱۳۹۷ ۰۳:۴۶
Arya
Posted: اسفند ۱۴, ۱۳۹۸ ۰۱:۰۴
محمد
Posted: آذر ۱۷, ۱۳۹۹ ۰۶:۴۰
ناشناس
Posted: فروردین ۲۵, ۱۴۰۲ ۱۸:۲۶
Edris
Posted: آذر ۲۸, ۱۳۹۹ ۱۱:۴۸
فرزاد خرمی
Posted: آبان ۱۷, ۱۳۹۷ ۰۳:۴۱
شایان
Posted: فروردین ۲۵, ۱۴۰۲ ۱۸:۲۹
Edris
Posted: فروردین ۳۰, ۱۴۰۲ ۰۴:۰۳
کی شمس
Posted: اسفند ۴, ۱۳۹۳ ۲۲:۵۵
ناشناس
Posted: شهریور ۲۰, ۱۳۹۹ ۲۱:۴۸
شاپور ساسانی
Posted: مرداد ۲۸, ۱۴۰۱ ۲۰:۰۶
علی فراهانی
Posted: اسفند ۵, ۱۳۹۳ ۲۲:۰۱
ناشناس
Posted: بهمن ۳۰, ۱۳۹۶ ۰۰:۱۱
Arya
Posted: مهر ۲۷, ۱۳۹۷ ۱۳:۱۹
لیا
Posted: آبان ۱۶, ۱۳۹۷ ۰۳:۲۵
Arya
Posted: خرداد ۲۲, ۱۴۰۰ ۱۶:۵۳
علی
Posted: اردیبهشت ۲۸, ۱۳۹۹ ۲۰:۵۷
آرزو
Posted: مرداد ۲۶, ۱۴۰۱ ۰۷:۳۲
ناشناس
Posted: مرداد ۲۶, ۱۴۰۱ ۰۷:۳۳
ناشناس
Posted: آبان ۱۹, ۱۳۹۸ ۲۳:۲۰
محمد
Posted: آذر ۲۸, ۱۳۹۹ ۱۱:۵۷
فرزاد خرمی
Posted: مرداد ۲۸, ۱۴۰۱ ۲۰:۱۳
علی فراهانی
Posted: اسفند ۹, ۱۳۹۴ ۱۵:۳۴
ناشناس
Posted: آبان ۸, ۱۳۹۶ ۲۲:۰۴
امین
Posted: تیر ۱۰, ۱۳۹۵ ۲۲:۵۴
آ.ک
Posted: آبان ۱۹, ۱۳۹۸ ۲۳:۲۷
محمد
Posted: مهر ۱۹, ۱۳۹۶ ۱۵:۱۰
raha
Posted: خرداد ۱۷, ۱۴۰۰ ۱۴:۱۱
Ali
Posted: بهمن ۲۹, ۱۳۹۶ ۱۸:۲۳
Arya
Posted: اردیبهشت ۷, ۱۳۹۷ ۱۷:۰۱
حميد
Posted: مرداد ۱۲, ۱۳۹۷ ۲۳:۰۶
حمید
Posted: بهمن ۲۸, ۱۳۹۷ ۰۲:۲۱
مهران
Posted: آذر ۶, ۱۳۹۸ ۲۰:۱۰
فرامرز
Posted: آذر ۹, ۱۳۹۸ ۰۱:۰۳
محمد
Posted: آذر ۲۳, ۱۳۹۸ ۰۴:۲۴
ابادان
Posted: آذر ۲۳, ۱۳۹۸ ۰۴:۲۸
ابادان
Posted: اسفند ۱۴, ۱۳۹۸ ۰۱:۱۷
محمد
Posted: اردیبهشت ۳۰, ۱۳۹۹ ۰۳:۴۷
فریدون آبتین
Posted: تیر ۱, ۱۴۰۰ ۱۴:۱۸
محمد
Posted: تیر ۱, ۱۴۰۰ ۱۴:۱۹
رعنا
Posted: تیر ۱, ۱۴۰۰ ۱۴:۲۳
رعنا
Posted: تیر ۱۸, ۱۳۹۹ ۱۲:۳۰
امیر
Posted: آذر ۲۵, ۱۳۹۹ ۲۱:۳۰
ناشناس
Posted: اسفند ۱۵, ۱۳۹۹ ۲۱:۰۸
فریدنی
Posted: اسفند ۲۴, ۱۳۹۹ ۱۹:۵۱
Md
Posted: اردیبهشت ۳, ۱۴۰۰ ۱۶:۵۵
هادی
Posted: آبان ۱۲, ۱۴۰۰ ۱۲:۴۹
مجتبی
Posted: آبان ۱۳, ۱۴۰۰ ۰۷:۱۷
unknown
Posted: آذر ۳۰, ۱۴۰۰ ۰۶:۱۴
شقایق
Posted: آذر ۳۰, ۱۴۰۰ ۰۶:۱۷
شقایق
Posted: بهمن ۲۲, ۱۴۰۱ ۱۴:۲۰
علی
Posted: فروردین ۹, ۱۴۰۲ ۱۳:۵۰
ناشناس
Posted: خرداد ۴, ۱۴۰۲ ۲۳:۱۳
کوروش بزرگ.
Posted: فروردین ۱۸, ۱۴۰۲ ۲۲:۵۱
عیلامی اصیل
Posted: فروردین ۲۰, ۱۴۰۲ ۲۱:۰۶
ناشناس