این هفته در تاریخ

(۱۷-۲۴ مهرماه، ۸-۱۵ اکتبر و ۶-۱۳ محرم)

• ۱۳ اکتبر سال ۵۳۹ ق.م کوروش بنیانگذار امپراتوری هخامنشی که پس از متحدکردن همه اقوام ساکن در نجد ایران و کسب فتوحاتی در شرق و گسترش قلمرو خود به‌سوی غرب متوجه شده بود، برای تسخیر سرزمین بابل مصمم گردید. کوروش در بهار سال ۵۳۹ ق.م از رود دجله گذر کرد و برای آنکه از سد بزرگی که در شمال بابل بین رودهای دجله و فرات احداث شده بود، بگذرد، مسیر فرات را تغییر داد تا سپاهیانش عرض آن را طی کنند. او سپس به بابل تاخت و پس از نبردی کوتاه در ۱۳ اکتبر همان سال این شهر مهم را به تصرف درآورد. کوروش با شکوه تمام وارد بابل شد و فردای آن روز در پرستشگاه بابل تاج‌گذاری نمود.

• حکیم ابوالقاسم فردوسی در ۲۰ مهرماه سال ۳۱۳ خورشیدی در روستای «باژ» از ناحیه «طائران» طوس متولد شد. اثر جاویدان فردوسی، شاهنامه است که در شمار بهترین آثار حماسی جهان قرار دارد. شاهنامه به‌دلیل نفوذ شدیدی که در میان تمامی طبقات ایرانیان داشته، از سده پنجم هجری به بعد، همواره مورد توجه شاعران حماسه‌سرا ایرانی بوده است. دیگر اینکه در همین روز سال ۱۳۱۳ خورشیدی، به پاس کوشش وافر حکیم ابوالقاسم فردوسی و برای زنده‌نگه‌داشتن نام وی، در هزارمین زادروز او آرامگاه حماسه‌سرای ایرانی در طوس گشایش یافت.

• بیستم مهرماه همچنین روز بزرگداشت خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی نیز هست.

• ۱۲ اکتبر یادآور زادروز «مهاتما گاندی» رهبر مبارزات ضداستعماری مردم هندوستان علیه استعمار انگلستان در سال ۱۸۶۹ م است.

• «ابوسهل کوهی» ریاضی‌دان، مخترع و ستاره‌شناس ایرانی اهل مازندران در هشتم محرم سال ۳۲۹ ه.ق متولد شد. وی بیشتر عمر خود را به مطالعه و پژوهش و ساخت رصدخانه در شهر بغداد که آن روزگار کانون رونق علمی بود، پرداخت. گفته می‌شود ابوسهل ویجن (بیژن) کوهی نخستین دانشمندی است که به محاسبه نصف‌النهار مبادرت نمود. او در سال ۴۰۵ ه.ق در بغداد درگذشت.