کشف محوطه باستانی شبه جزیره بوشهر

سفال‌های تاریخی کشف‌شده در محوطه باستانی شبه‌جزیره بوشهر گواهی می‌دهد؛ یک محوطه تاریخی در سواحل کم عمق این منطقه وجود دارد. این محوطه باستانی مربوط به یک کشتی غرق‌شده است که حدود ۱۶۰۰ سال پیش آب‌های خلیج فارس را در می‌نوردیده است. بتدریج آثار کشتی مزبور محو گردیده و امروز تنها وسایل و برخی اشیاء آن باقی مانده است.

در کاوش زیر آب شماری خمره‌های متعلق به دوره فرمانروایی ساسانیان بدست آمد که بنظر می‌رسد ویژه حمل مایعات گران‌بها بوده است. کشف محوطه باستانی شبه جزیره بوشهر و  ۲۰ قطعه سفال از زیر آب و بررسی آنها می‌تواند اطلاعات ارزشمندی پیرامون بازرگانی دریایی، کشتیرانی و پیشنیه دریانوردی ایران در روزگار ساسانیان به باستان‌شناسان و پژوهشگران تاریخ ایران‌باستان ارائه دهد.

گفته می‌شود در روزگار فرمانروایی اردشیر بابکان شهر رام اردشیر در دو فرسنگى شهر کنونی بوشهر بنا نهاده شد. اکنون خرابه‏هاى شهر ساسانی رام اردشیر با نام ریشهر شناخته می‌شود. بنظر می‌رسد شهر ریشهر در زمان ساسانیان بندر تجاری بسیار معتبری بوده است. حمدالله مستوفى در نزهه القلوب پیرامون این شهر باستانی نوشته است: «پارسیان آن را ریشهر خوانند و بر بیان معروف است، لهراسب کیانى ساخت و شاپور بن اردشیر بابکان تجدید عمارتش کرد. شهرى وسط است بر کنار دریاى فارس …».

برخی روایت‌ها حاکی است، شاهان ساسانی در ریو اردشیر استحکامات نظامی ازجمله قلعه مستحکمی با دیوارهای بلند و برج بنا کردند. اطراف این دیوار از یک طرف به سمت دریا و از سه طرف دیگر مشرف به خندق‌های عظیمی بود که هنگام حمله احتمالی دشمن و یا هرگونه خطری، از آب دریا پر می‌شد.

در سده چهارم میلادى بادیه‌نشینان سواحل غربی خلیج فارس به شهرهای آباد سواحل ایران ساسانیان در دو سوى خلیج فارس دست‌اندازى کردند ولی چندی بعد پس از آنکه شاپور دوم  (حک: ۳۱۰-۳۷۹م) دوران کودکی و نوجوانی را سپری کرد و بر امور کشورداری استیلا یافت، لشکرکشی گسترده‌ای برای گوشمالی صحرانشینان و نیز تثبیت موقعیت فرمانروایی ساسانی بر سواحل جنوبی خلیج فارس و تمامی آبراهه حیاتی دریای پارس انجام داد. گفته می‌شود پس از این اقدام نظامی شاپور دوم ساسانی و فرمان وی برای سوراخ کردن شانه‌های اسیران متجاوز و ردکردن طناب یا زنجیر از آنها، وی به شاپور ذوالاکتاف مشهور شد.