گردشگری تاریخی

بیست و هفتم سپتامبر مقارن پنجم مهرماه با نام روز جهانی جهانگردی آمیخته شده است. سازمان جهانی گردشگری World Tourism Organization (UNWTO) به همین مناسبت امسال دومین همایش بین‌المللی «تمدن‌ها و گذرهای تاریخی» را در شهر صوفیه پایتخت بلغارستان تدارک دیده است. این همایش دو روزه با محوریت گردشگری طی روزهای ۱۵ و ۱۶ نوامبر ۲۰۱۸ مصادف با ۲۴ و ۲۵ آبان ماه برگزار خواهد شد.

تمرکز سازمان جهانی گردشگری بر هویت تاریخی کشورها و حوزه تمدنی هریک در تعریف مقاصد گردشگری جهانی نشان از اهمیت گردشگری فرهنگی و تاریخی دارد که هنوز یکی از اصلی‌ترین هدف‌های گردشگران از سفر است. حوزه گسترده و پربار تمدن و فرهنگ ایرانی در قلمرو فلات یا نجد ایران، فرصت بی‌بدیلی بمنظور توسعه گردشگری فرهنگی و تاریخی برای تمامی کشورهای این منطقه فراهم آورده که سهم ایران به‌دلیل وجود مزیت‌های منحصربفردی همچون وجود امنیت و زیرساختهای حمل‌و‌نقل و گردشگری از آن حائز توجه است.

گردشگری یکی از موضوع‌های مهم و مؤثر اقتصادی و یکی از عوامل برجستۀ ارتباط اجتماعی و فرهنگی است. در این میان آثار باستانی و بناهای تاریخی، به دلیل نمایش هویت فرهنگی و معماری و گستره تمدن جامعه، از ارزش بسیاری در جذب گردشگران برخوردارند.

در فرآیند جذب گردشگران تاریخی، هر کشور یا منطقه که شمار بیشتری از آثار تاریخی و بناهای باستانی داشته باشد، از پتانسیل افزون‌تری برای توسعه گردشگری تاریخی برخوردار است. اما نباید فراموش نمود که فقط دارا بودن آثار تاریخی و باستانی پرشمار شرط کافی برای جذب گردشگران بیشتر نیست. بلکه وجود مولفه‌های دیگری مثل؛ امنیت عمومی، وجود زیرساخت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی و هوایی، برخوردار بودن از امکانات بهداشتی، وجود اقامتگاه‌های استاندارد برای گردشگران بویژه گردشگران خارجی، ارائه خدمات مناسب و مخاطب‌پسندانه به گردشگران توسط تورها و از همه مهم‌تر نهادینه کردن فرهنگ مهمان‌پذیری و استقبال مناسب از گردشگران در جامعه ضروری است.

آنچه مسلم است، بهره‌گیری صحیح از ظرفیت بی‌بدیل صنعت گردشگری علاوه بر مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار همچون ایجاد اشتغال در مناطق دورافتاده روستایی و شهرستان‌های کوچک و بزرگ، کاستن از رشد مهاجرت به شهرهای بزرگ، ایجاد بازار دائمی برای رونق صنایع دستی و بومی و معرفی فرهنگ و تمدن ایران و اقوام گوناگون آن، می‌تواند عامل مثبت و موثر برای حفظ و نگه‌داری میراث تاریخی و باستانی کشورمان باشد.