جشن نوروز در عراق

عراق یکی از کشورهای منطقه است که عید نوروز را جشن می­گیرد. معمولا دولت عراق به مناسبت جشن نوروز پنج روز تعطیل رسمی ‌اعلام می‌کند و بیشتر مقامهای عالی کشور بویژه کردها مراسم ویژه نوروز برگزار می­کنند. کردهای عراق در نوروز رسم دارند که اگر کسی در طول سال عزیزش را از دست داده باشد، در خانه خود می­ماند و اقوام و دوستانش برای به اصطلاح ابلاغ جای خالی عزیز از دست رفته­اش به دیدن وی می­آیند.

اهمیت نوروز برای کردها صرف نظر از این که به چه زبانی صحبت می‌کنند و به چه مذهبی اعتقاد دارند، مانند ایرانی‌ها بسیار زیاد است. در میان کردهای عراق اقوام دیگری نیز وجود دارند که همانند کردها نوروز را برگزار می­کنند.این قوم‌ ایزدی­ها هستند که عموما در شمال عراق زندگی می­کردند. جشن چهارشنبه سوری در واقع جشن اول سال ‌ایزدی­هاست که در بین ملت­های دیگر مثل‌ ایرانیان نوروز خوانده می‌شود. ولی‌ ایزدی­ها ‌این جشن را هر ساله چهارشنبه سور  یا چهارشنبه سرخ می‌نامند.‌این جشن در شب اولین چهارشنبه ماه آوریل که ‌ایزدی­ها بر اساس نام­ ماه­های سریانی «نیسان» می‌گویند، برپا می‌ داشتند. ایزدی‌ها همچنین در عید تخم‌مرغ رنگ می‌کنند، چرا که شکل تخم‌مرغ شبیه زمین است و رنگ کردن آن به ‌این معنی است که می‌خواهند دنیا به ‌این رنگ‌ها باشد و باعث سبزی دشت و صحرا شود.

رسم دیگر آنها ‌این است که صبح زود سال نو به دشت‌ها می‌روند و دست و روی خود را با قطرات شبنم مسح می‌کنند و باور دارند که اگر کسی مریض باشد با ‌این عمل بیماریش شفا می‌یابد. آرد نیز در جشن نوروزی یا سر سال ‌ایزدی‌ها نقش مهمی ‌دارد. آنها در شب جشن به دشت می‌روند و با آردی که با خود برده­اند خمیر درست می‌کنند. بعد دسته گلی در وسط ‌این خمیر فرو کرده و آن را بالای در خانه‌هاشان آویزان می‌کنند. بدین معنا که بهار به خانه شان آمده است. همچنین زنان نانی به نام سوک می‌پزند که برای خیرات به گورستان می­برند.‌ ایزدی‌ها نیز مانند برخی از اقوام کرد آئینی را به جا می­آورند که به آن «طواف» و گاهی نیز «جمی» می‌گویند. نخستین طواف در یک ده ‌ایزدی به نام «”باشک وبخرانه» در روز جمعه پس از چهارشنبه سور شروع می‌شود و پس از آن تقریبا در همه روستاهای ‌ایزیدی­ها نیز آغاز می‌شود. هر طواف‌کننده یک فرشته دارد که تنها ویژه ‌ایزدی‌هاست. ‌این طواف­ها تا آخر ماه ششم میلادی که ‌ایزدی‌ها به آن «هزیران» [حریزان] می‌گویند ادامه پیدا می‌کند و ‌این نشان نوروز در بین ‌ایزدی‌هاست.‌ ایزدی­ها در هر فصل سال جشنی دارند اما ویژگی جشن سر ساله که در اولین چهارشنبه ماه نیسان یعنی آوریل برگزار می‌شود، ‌این است که مردم پس از سیزده روز دوباره جشن می‌گیرند که با سیزده بدر ‌ایران قابل مقایسه است.

در مناطق کردنشین عراق نیز دختران و پسران با لباس‌های رنگارنگ کردی، رقص‌کنان و پای‌کوبان دسته‌دسته به پیشواز نوروز می‌روند و بعد به مزار گذشتگان خود می‌روند و در پابان مراسم به پیروی از سنت دیرین، غذای یاپراخ  که از پیش تهیه دیده شده است بین مردم پخش می‌شود و غروب مراسم روز اول با شور و نشاط هر چه بیشتر به پایان می‌رسد. در روزهای دیگر مردم در جای‌جای شهر و روستاها شروع به رقص سنتی وخواندن آوا می‌کنند.