جشن سال نو زگموگ
باورهای دینی پرستش «آناهیتا» اگرچه در ایران باستان بسیار متداول بود، با این وجود احتمالا از گرایشی دینی در بابل باستان سرچشمه گرفته است. میتوان خاستگاه جشن سال نو زکموک یا زگموگ که با نام «ساکایا» نیز مشهور بوده را در بینالنهرین باستان دانست که از آنجا به سمت غرب و آسیای کوچک گسترش یافته است.
سرآغاز سال نو بابلی از ماه نیسان آغاز میشد که مقارن اردیبهشت ماه در سال شمسی است. آیین جشن زگموگ یازده روز به طول میانجامید و موسم اعتدال بهاری را نیز شامل میشد.
جشن زگموگ برای ستایش خدای اصلی بابل، «مردوک» یا «مروداک» برپا میشد و باور مردم این بود که در زمان جشن تمامی خدایان به ریاست «مردوک» در معبد بزرگ «ایساگلا» گردهم میآیند تا سرنوشت جهان و بویژه سرنوشت شاه و سلطنت وی را در سال نو را رقم زنند. بنابراین شاهان برتخت بابل، ناگزیر بودند برای نشان دادن مشروعیت پادشاهی خود به تمثال «مردوک» در معبد دست آویزند تا همگان بدانند سلطنتشان را بطور مستقیم از خدا کسب کردهاند.
پادشاهان آشور نیز پس از فتحکردن بابل، اگرچه فرمانروایی را با قدرت نظامی بدست آورده بودند، خود به بابل میآمدند و آیین سالانه گرفتن دستان خدای مردوک را بجای میآوردند تا پادشاهی خود را مشروعیت بخشند. شاهان آشور تا زمانیکه به انجام این مراسم اهتمام داشتند رعایای بابلیشان آنها را پادشاهان خود میدانستند، در غیر این صورت برخی ناگزیر بهعنوان نایبالسطنته اکتفا میکردند تا غرور خود را حفظ کنند.
Categories: پژوهش های ایران باستان